ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီတၢင်းသဵင်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်း ၵၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ 19 ၼၼ်ႉ တေလႆႈမီးတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ၵုမ်ႇထူၼ်ႈလႄႈ ၼမ်ႉၵတ်ႉ တွၼ်ႈတႃႇတေမၼ်ႈၸႂ်လႆႈ ၽၢႆႇလွင်ႈလွတ်ႈၽေး လႄႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈၽိုၵ်းၽွၼ်ႉ သမ်းယႃႈယႃ ႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 ဢၼ်ႁူမ်ႈတုမ်ၵၼ်ဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႈ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ်ၼႆႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ မႃးတွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်လႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်တေႃႇၼႃႈတေႃႇတႃၸွမ်းၵူၼ်းတၢင်းၼမ် တီႈၼႂ်းမိူင်း တၢင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ၶေႃႈမုၼ်းဢၼ်ႁူမ်ႈတုမ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၵၼ်တၢင်း UNICEF သေႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႆႉသေယဝ်ႉ မီးၵၢၼ်သွၼ် 6 ဢၼ်၊ ဢၼ်ပႃးၸွမ်း ၵၢၼ်သွၼ်တၢင်း ဝီႇတီႇယူဝ်ႇ၊ ၶေႃႈၸၢမ်းတူၺ်း တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်၊ လွၵ်းလၢႆးဢၼ်ငၢႆႈလူမ်လႄႈ ၸႅင်ႈလႅင်း၊ လၢႆးယူႇသၢင်ႈၵႅင်ႉၵမ်ၼႂ်းၵႄႈ ၵေႃႉၼိူင်ႈလႄႈၵေႃႉၼိူင်ႈ သေ
Photo credit: WHO/Blink Media – Giliane Soupe
语言: ၽႃႇသႃႇတႆး
COVID-19
课程信息
English - Français - Español - العربية - Português - Bahasa Indonesia - македонски - Русский - 中文 - Tiếng Việt - Nederlands - Казақ тілі - မြန်မာစာ - ကညီစှီၤကျိာ်
ႁူဝ်ႁုပ်ႈၵႅပ်ႈ WHO ၼႆႉႁဵတ်းၵၢၼ်ႁူမ်ႈၸွမ်းၵၼ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးသၢႆႊ၊ ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီတူဝ်ႈ လူၵ်ႈ တွၼ်ႈတႃႇတေႁဵတ်းႁႂ်ႈလွင်ႈတူဝ်ႈတွပ်ႇ ၵၢပ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ဝႆးမႃးလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈငၢႆႈလူမ်မႃး တွၼ်ႈတႃႇတေလႆႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်လႄႈ လွင်ႈပိုၼ်ၽေႈၶွင် ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။ ပၢင်သွၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ပၼ်ၶေႃႈမုၼ်းၵူႈပိူင်ပိူင် ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 လႄႈ ၶေႃႈမုၼ်းဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼိူဝ် လွင်ႈသိမ်း လွင်ႈၵုမ်းထိင်းလႄႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်၊ လွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆလႄႈ လွင်ႈပႂ်ႉပၵ်းတႃတူၺ်း ဢၼ်ပႃးတွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ဝၢႆးသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈယဝ်ႉ (AEFI)၊ လႄႈ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ (လွင်ႈႁပ်ႉလႆႈလႄႈ လွင်ႈတုၵ်းယွၼ်း) ၸွမ်း ဝီႇတီႇယူဝ်ႇပွတ်းတႃႇၵၢၼ်သွၼ်ႁဵၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်တွၼ်ႈဝႆႉလႄႈ ၶေႃႈထၢမ်တၢင်းၼမ် တွၼ်ႈတႃႇတေၸၢမ်းတူၺ်း တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်သူယဝ်ႉ။ ပၢင်သွၼ်ဢၼ်ၼႆႉ ပိူင်လူင် မၼ်းပဵၼ်တွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ဢၼ်လႆႈ ႁဵတ်းၵၢၼ် တေႃႇၼႃႈတေႃႇတႃ တၢင်းၵူၼ်းတၢင်းၼမ် ဢၼ်တေပဵၼ်ၵူၼ်းသမ်းပၼ် ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈလႄႈ ပဵၼ်ၵေႃႉဢၼ်တေၶၢမ်ႇသမ်း ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းပိူၼ်ႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
လွင်ႈယိူင်းဢၢၼ်းၵၼ်ႁဵၼ်း: ပေႃးပၢင်သွၼ်ဢၼ်ၼႆႉသုတ်းယဝ်ႉ၊ သူတေၸၢင်ႊ:
- မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ မူင်ႈမႅင်း (SARS-CoV-2) လႄႈ တၢင်းပဵၼ်မႅင်းဝၢႆးရၢတ်ႉၶူဝ်ႇရူဝ်ႇၼႃႇ (ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19)၊
- သပ်းလႅင်းၼႄ လွင်ႈဢၼ်လူဝ်ႇၼႂ်းၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇၶွင် ဢၼ်တေလႆႈမီးဝႆႉတီႈၵတ်း၊ လွင်ႈသိမ်း ဝႆႉလႄႈ ပၵ်းပိူင်တွၼ်ႈတႃႇၵုမ်းထိင်း ၼႂ်းသၢႆငၢႆတေႃႉသူင်ႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ၊ လႄႈ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၶေႃႈလိူၵ်ႈ/လၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈ တွၼ်ႈတႃႇဢဝ်ပႅတ်ႈယုၵ်းယႅၵ်း၊
- မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ လၢႆးၵၢၼ်ၶွင် လွင်ႈၵုမ်းထိင်း ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 လႄႈ မၵ်းမၼ်ႈလႆႈ လၢႆးႁႄႉၵင်ႈသေ ၵုမ်းထိင်းလႆႈ လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉတိုဝ်း ၼႂ်းၶၢဝ်း ယၢမ်း သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်၊
- မၵ်းမၼ်ႈ လွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ဝၢႆးသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈယဝ်ႉ (AEFI) လႄႈ သပ်းလႅင်းၼႄလႆႈဝႃႈ တေလႆႈ တၢင်ႇလၢတ်ႈၼႄ AEFI ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝၢႆးသမ်း ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 ယဝ်ႉ၊
- ႁပ်ႉလႆႈ လွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆဝႆႉလႄႈ လွင်ႈသႂ်ႇသဵၼ်ႈမၢႆၼႂ်း ၽိုၼ်မၢႆၽၢင်လႄႈ သပ်းလႅင်းၼႄဝႃႈ တေလႆႈၸွမ်းလင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉဢဝ် လွင်ႈယူတ်းယႃႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ၊ လႄႈ
- ၼႄပၼ် လွင်ႈတိူဝ်ႉယမ်လႄႈ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၶွင် ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉၵူႈၵေႃႉ ၼိူဝ်လွင်ႈ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 ၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
ၶၢဝ်းယၢမ်းႁိုင်ပၢင်သွၼ်: ႁိမ်းႁွမ်း 3 ၸူဝ်ႈမွင်း။
ၽိုၼ်မၢႆဢွင်ႇ: ၽူႈၶဝ်ႈပႃး ဢၼ်လႆႈဢမၢတ်ႈ 80% ဢမ်ႇၼၼ် သုင်လိူဝ် တီႈၼႂ်းတွၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် ၶေႃႈၸၢမ်းတူၺ်းတၢင်းႁူႉတၢင်း ႁၼ်ၼၼ်ႉ တေလႆႈ ၽိုၼ်မၢႆဢွင်ႇၶွင် ဢၼ်ပဵၼ်တီႈမၢႆတွင်းဝႆႉ ဢၼ်ၼိူင်ႈယူႇယဝ်ႉ
ပၢင်သွၼ်ႁဵၼ်းဢၼ်ၼႆႉ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၸွမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်တၢင်း UNICEF ယဝ်ႉ။ လမ်းၼႂ်းတၢင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းၼိူဝ် ၶေႃႈဢၼ်တႅတ်ႈၼႅတ်ႈလူၺ်ႈ WHO ယဝ်ႉ။
ပိၼ်ႇထိုင်ၽႃႇသႃႇ တႆး လုၵ်ႉတီႈ COVID-19 vaccination training for health workers, 2020. WHO ၼႆႉဢမ်ႇမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တွၼ်ႈတႃႇလမ်းၼႂ်း ဢမ်ႇၼၼ် လွင်ႈတႅတ်ႈတေႃးၶွင် ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇၼႆႉ။ ၼႂ်းလွင်ႈတၢင်းပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇ ဢင်းၵိတ်းလႄႈ တႆး ဢၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်လၢႆးလဵဝ် ဢၼ်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ၊ ပိူင်ဢၼ်ၵဝ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် ၽႃႇသႃႇဢင်းၵိတ်း ၼႆႉတေပဵၼ် ပိူင်ဢၼ်ၶဝ်ႈၶႂၢင်ႇလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ်ငဝ်ႈငုၼ်းမၼ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ WHO ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈပၼ်ဝႆႉလွင်ႈပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇဢၼ်ၼႆႉ။ ၶွင်ၵမ်ႉထႅမ်ဢၼ်ၼႆႉ ယိူင်းဢၼ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ် ယိူင်းမၢႆ တွၼ်ႈတႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵူၺ်း။
课程内容
ၵၢၼ်သွၼ် မၢႆ 1: ၵပ်းသိုပ်ႇပၼ် လွင်ႈၽိုၵ်းၽွၼ်ႉ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19:
ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ် လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇပၼ်တၢင်း ပၢင်သွၼ်ယဝ်ႉ၊ တၢင်းယိူင်းဢၼ်းၶွင်ဢၼ်ၼႆႉပဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇပၼ် ၶေႃႈ မုၼ်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၼိူဝ် လွင်ႈသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 တွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇ လီ/ၵူၼ်းသမ်းပၼ်ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶဝ်ယဝ်ႉ။ၵၢၼ်သွၼ် မၢႆ 2: သိမ်း၊ ၵုမ်းထိင်း၊ တေႃႉသူင်ႇ၊ လႄႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ယုၵ်းယၵ်း ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 :
ပိူၼ်ၵၢၼ်သွၼ်ဢၼ်ၼႆႉ မီးသၢမ်တွၼ်ႈ၊ ဢၼ်တေပၼ် တၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ်လွင်ႈ- ၼမ်ႉတွၼ်းဢၼ်ၵပ်းၵၢႆႇၵၼ်တၢင်း ပရူဝ်ႇၵရၢမ်ႇၶွင် ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19၊ ၸတ်းၵၢၼ်တီႈသိမ်း၊ ၵၢၼ်တေႃႉသူင်ႇ၊ လႄႈ ၵၢၼ်သူင်ႇ ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19၊ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် လၢႆးပိူင်တီႈသိမ်းၶွင်ႁႂ်ႈၵတ်းဢၼ်ၵွင်ႉသၢၼ်ၵၼ် တွၼ်ႈတႃႇတီႈသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်လႄႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ယုၵ်းယၵ်း ဢၼ်ပဵင်းၸၼ်ႉႁူင်းယႃ ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။.ၵၢၼ်သွၼ် မၢႆ 3: ၶပ်းၶိုင် တွၼ်ႈၵၢၼ်သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19:
ပေႃးၵၢၼ်သွၼ်တွၼ်ႈၼႆႉသုတ်းယဝ်ႉၸိုင်၊ သူတေၸၢင်ႊထုၵ်ႇ - ႁူႉႁူဝ်ႁုပ်ႈ လၢႆးၵႅတ်ႇၶေႁႄႉၵင်ႈ လွင်ႈၸပ်းတၢင်း ပဵၼ်လႄႈ လၢႆးၵၢၼ်ၵုမ်းထိင်းၼႂ်းတွၼ်ႈၵၢၼ် သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ် တွၼ်ႈတႃႇတေၵႅတ်ႇၶႄ ၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇ ပၢႆးယူႇလီ၊ ၽူႈတေၶၢမ်ႇသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်၊ လႄႈ တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ သူႁဵတ်းႁိုဝ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တွၼ်ႈတႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၸွမ်းၼင်ႇလွၵ်းလၢႆး ၵႅတ်ႇၶႄလႄႈ ၵုမ်းထိင်း လွင်ႈၸပ်း တၢင်းပဵၼ် (တီႈဢၼ်တူၺ်းထိုင်ပၢႆးယူႇလီ၊ တွၼ်ႈတႃႇတီႈဢၼ်ၽႅဝ်ယၢပ်ႇ၊ လႄႈ တွၼ်ႈတႃႇပၢင်သွၼ်ဢၼ်ၼိူင်ႈ)၊ လႄႈ ႁဵတ်းႁူဝ်ႁုပ်ႈ လၢႆးႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်လွတ်ႈၽေးၶွင် လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 လႄႈ ၵၼ်ပႅတ်ႈယုၵ်းယၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၵၢၼ်သွၼ် မၢႆ 4: လွင်ႈပႂ်ႉပၵ်းတႃတူၺ်း AEFI တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ဝိတ်ႉ-19:
ပေႃးၵၢၼ်သွၼ်တွၼ်ႈၼႆႉသုတ်းယဝ်ႉ၊ သူတေၸၢင်ႊထုၵ်ႇ- မၵ်းမၼ်ႈလႆႈ လွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ဝၢႆးသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈယဝ်ႉ (AEFI)၊ မွၵ်ႇလၢတ်ႇၼႄဝႃႈ တေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈလႄႈ တူဝ်ႈတွပ်ႇၶိုၼ်း AEFI၊ လႄႈ သပ်းလႅင်းၼႄဝႃႈ တေလႆႈတၢင်ႇ လၢတ်ႈၼႄ AEFI ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဝၢႆးသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ၵၢၼ်သွၼ် မၢႆ 5: ၵၢၼ်တႅမ်ႈမၢႆလႄႈ လွင်ႈပႂ်ႉပၵ်းတႃတူၺ်း လွင်ႈသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19:
ပေႃးၵၢၼ်သွၼ်တွၼ်ႈၼႆႉသုတ်းယဝ်ႉ၊ သူတေၸၢင်ႊထုၵ်ႇ - သပ်းလႅင်းၼႄ လွင်ႈလမ်ႇလွင်ႈၶွင် ၵၢၼ်တႅမ်ႈမၢႆ လႄႈ လွင်ႈတၢင်ႇလၢတ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႈမႅၼ်ႈ၊ ႁပ်ႉလႆႈ ၵၢၼ်တႅမ်ႈမၢႆလႄႈ လွင်ႈသႂ်ႇသဵၼ်ႈမၢႆၼႂ်း ၽိုၼ်မၢႆၽၢင်၊ လွင်ႈတႅမ်ႈမၢႆ ၶေႃႈမုၼ်း သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈလႄႈ သႂ်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ လွင်ႈသမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် တီႈၼႂ်း ၽိုၼ်တၢင်ႇလၢတ်ႈ၊ လႄႈ သပ်းလႅင်းၼႄဝႃႈ တေလႆႈၸွမ်းလင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉဢဝ် လွင်ႈ ယူတ်းယႃႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ (သင်သၢင်ႇတေႃႇ) ယဝ်ႉ။ၵၢၼ်သွၼ် မၢႆ 6: ၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်တၢင်း တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19:
ပေႃးၵၢၼ်သွၼ်တွၼ်ႈၼႆႉသုတ်းယဝ်ႉ၊ သူတေၸၢင်ႊထုၵ်ႇ- မွၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ တွၼ်ႈၽူႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၽၢႆႇပၢႆးယူႇလီၶဝ် လႄႈ ပုၼ်ႈၽွၼ်းၵၢၼ်ငၢၼ်းတွၼ်ႈတႃႇ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ-19၊ ၼႄလွင်ႈတိူဝ်ႉယမ်လႄႈ လွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၶွင် ၵူၼ်းၵူႈၵေႃႉၵူႈၵေႃႉ ၼိူဝ်လွင်ႈ သမ်းယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႇဝိတ်ႉ -19၊ သပ်းလႅင်းၼႄ လွၵ်းလၢႆးၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ တွၼ်ႈၵၢၼ်တႃႇသၢႆငၢႆသၢမ်မဵဝ်း ဢၼ်တေပဵၼ်မႃးလႆႈ တီႈၽူႈ ၶဝ်ႈပႃး ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း၊ လႄႈ သပ်းလႅင်းၼႄ တွၼ်ႈၽူးသမ်းပၼ်ယႃႈယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် တီႈၼႂ်းလွင်ႈၵပ်း သိုပ်ႇတိတ်း တေႃႇဢၼ်မီးလွင်ႈတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈၶွင်ႉၶမ်ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ဝၢႆးသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈယဝ်ႉ (AEFI) ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။